‘Ik geloof dat we aan de vooravond staan van een revolutie als het gaat om het meten van je gezondheid.’

Interview met Edgar Schwandt, health innovator bij Salut

Edgar Schwandt is health innovator bij Salut. Hij wil zijn kennis en expertise gebruiken om mensen te helpen hun gezondheid te verbeteren. Door zelf te meten en zelf na te denken voor hen de beste leefstijl ontdekken. ‘In plaats van blind te varen op het advies van bijvoorbeeld een dokter of dieet-goeroe: zoek uit wat écht werkt voor jou, in de praktijk. Meer dan ooit tevoren zijn de bouwstenen hiervoor beschikbaar. Vanuit Salut willen wij mensen hierbij ondersteunen om hiermee aan de slag te gaan. Onze missie? Dat Nederlanders vijf jaar langer leven in goede gezondheid.’

‘Waarom moeten mensen zelf aan de slag met hun gezondheid?’

‘De afgelopen jaren heb ik me beziggehouden met verbeteringen binnen grote bedrijven: processen, besturing, ontwikkeling van mensen. Misschien wel de belangrijkste les die ik daarbij heb geleerd is dat dit het beste werkt wanneer je grote groepen mensen zover krijgt om hiermee zelf aan de slag te gaan én te blijven. Niet omdat ze daarvoor beloond worden met kraaltjes en spiegeltjes, maar omdat ze er zelf de voordelen van ervaren. Op die manier krijg je duurzame verandering én krijg je veel meer voor elkaar dan wanneer je het verbeteren overlaat aan een klein groepje specialisten. Deze les wil ik meenemen in het streven van Salut om de gezondheid van Nederlanders te verbeteren.’

‘Waarom niet luisteren naar een dokter of goeroe?’

‘Mensen moeten zeker luisteren naar dokters en soms zelfs naar goeroes. Het probleem is dat zij niet altijd weten wat in specifieke situaties het beste werkt. Bovendien spreken ‘autoriteiten’ op het gebied van leefstijl elkaar nogal eens tegen. Moet ik nou luisteren naar Sonja Bakker, Montignac, of een paleo-dieet volgen?

Anders dan bij het genezen van ziekte is de impact van preventie altijd vaag en ver weg. Het is heel moeilijk om een verband aan te tonen omdat gevolgen van leefstijl-aanpassingen op gezondheid vaak indirect zijn en er ondertussen ook andere dingen spelen die de uitkomst beïnvloeden. Het is daarom zaak om je goed te informeren en daarna zelf kritisch na te gaan wat werkt voor jou.’

‘Zijn er dan helemaal geen betrouwbare onderzoeken?’

‘Momenteel zijn wij vanuit Salut betrokken bij een onderzoek naar het behoud van gezonde hersenen bij veroudering. Door een combinatie van voeding, beweging en andere leefstijl-factoren kunnen mensen zelf veel bereiken zonder medicatie. Dit is een voortzetting van een Fins onderzoek, één van de weinige voorbeelden waarin het positieve effect van leefstijl op gezondheid echt is bewezen.
Het nadeel van grote onderzoeken is dat daarin gezocht wordt naar een oplossing die gemiddeld de meeste impact heeft op de meeste mensen. Aangezien mensen verschillend zijn, kan het zo zijn dat wat werkt voor de één niet altijd goed is voor de ander. In dit Nederlandse onderzoek wordt niet alleen onderzocht wat werkt in het algemeen, maar ook hoe je al in een vroeg stadium kan zien of dit voor jou het geval is. Zodat je daarop tijdig kan bijsturen.’

‘Hoe kun je dan zien of een bepaalde leefstijl voor jou werkt?’

‘Ik geloof dat we aan de vooravond staan van een revolutie op het gebied van meten van gezondheid. Als je mensen nu vraagt wat zij weten over hun lijf kunnen ze misschien getallen noemen zoals gewicht of bloeddruk, maar niet veel meer. Wearables met sensoren, zoals smartwatches hebben hierin al verandering gebracht. Daar komt bij dat verschillende onderzoeken waarvoor je vroeger naar het ziekenhuis moest of die heel duur waren nu in rap tempo beschikbaar worden voor consumenten. Voor een paar tientjes krijg je bijvoorbeeld een betrouwbare meting van jouw cholesterol of meet je een tijd lang je bloedsuikerspiegel via een pleister. Deze middelen zijn vaak ontwikkeld in een medische context maar gezonde mensen kunnen hier ook veel baat bij hebben. Door een eetdagboek bij te houden en ondertussen te meten, kun je écht zien wat voor jou effect heeft. Er is al veel beschikbaar waar mensen nog geen weet van hebben.’

‘Hoe helpt de Salut-app gebruikers om zelf te ontdekken wat voor hen werkt?’

‘We gaan straks alle metingen uit verschillende bronnen bij elkaar te brengen in één digitale omgeving waar gebruikers hun medische gegevens kunnen verzamelen. Dat heet een PGO. En we gaan mensen wegwijs maken in het enorme aanbod van leefstijl-adviezen. Door gebruikers te ondersteunen, kunnen ze hiermee straks gericht aan de slag gaan.’

‘In een recent experiment (MyCardio, in samenwerking met Microbioom centrum en Selfcare) vroegen wij deelnemers een doel te formuleren, iets te veranderen aan hun leefstijl en vervolgens drie maanden te meten of het voor hen werkte. Een belangrijk leerpunt was dat het nog niet makkelijk is om gericht een hypothese te formuleren die je ook kan toetsen. Ook werden de aangereikte digitale omgeving en meetinstrumenten weinig gebruikt. Toch werden hierin al mooie resultaten bereikt. Met Salut bouwen we voort op deze inzichten om iets te ontwikkelen wat nog beter werkt.’

‘Ga je met al dat meten niet voorbij aan de mens?’

‘Gezondheid begint en eindigt met gevoel. Mensen komen pas in beweging als ze daartoe de noodzaak voelen. Weten is niet genoeg, anders zouden er al lang veel minder mensen roken. En de ultieme opbrengst is dat je ervaart dat iets werkt voor jou en je dus beter voelt. De belangrijkste meetwaarde van gezondheid is voor Salut dan ook het antwoord op de vraag ‘Hoe voel je je?”

Het MKB-café van de University of Twente

Edgar was op donderdag 29 oktober te gast in het MKB-café van de University of Twente. Daar ging hij in gesprek met Esther Aarts, hersenonderzoeker aan de Radboud Universiteit, over de invloed van leefstijl op je gezondheid. Ook spraken zij over een recent gestart, groot programma naar leefstijlverandering in Nederlandse ouderen ter preventie van cognitieve achteruitgang.

Terugkijken? Klik hier.

Deel artikel