Overprikkeling; zo herken en voorkom je het
Geniet jij er ook zo van dat de wereld weer open is? Tegelijkertijd is het ook wennen, al die drukte. Niet alleen voor jou, maar ook voor je brein! Wil je weten hoe overprikkeling werkt in je hersenen en hoe je het voor kunt zijn? Lees verder.
Wat is overprikkeling?
We gaan weer naar kantoor, het sociale leven is bijna als vanouds en je kunt weer meer dingen ondernemen, zoals een festival, kroeg, restaurant, museum, theater of concert bezoeken. Heel fijn! Maar hoe zit het met al die prikkels? Waarom lijkt alles nu meer binnen te komen? En wat is overprikkeling precies? De Hersenstichting omschrijft het als volgt:
“Een prikkel is een stukje informatie dat binnenkomt via onze zintuigen. Zo kunnen we prikkels bijvoorbeeld zien, horen, voelen, ruiken, en proeven. Overprikkeling betekent dat die stukjes informatie niet goed door de hersenen worden verwerkt.”
Zo herken je overprikkeling
Wist je dat overprikkeling niet meetbaar is en dat iedereen het anders ervaart? Nu we weer meer doen, kan het zijn dat alle prikkels veel meer bij je binnenkomen. Je bent je ineens veel bewuster van je omgeving en wat er gebeurt. Waar je eerder zonder moeite in een druk restaurant een gesprek voerde, merk je nu dat je focus weg is en het geluid en licht te aanwezig is. Kortom, je kunt hoofdzaken niet meer van bijzaken onderscheiden als jij je overprikkeld voelt. Daardoor functioneer je minder goed.
Je herkent overprikkeling aan vermoeidheid, stress, hoofdpijn, verminderde concentratie, slaapproblemen, onrust en het overlopen van emoties.
Je brein na coronatijd
Wat gebeurt er in je brein als je overprikkeld bent? Hoe kan het dat je eerder moeiteloos in een vol restaurant een gesprek kon voeren? Terwijl het nu lijkt alsof alles in een driedubbele variant op je afkomt. Dit komt doordat je brein veranderd kan zijn in coronatijd. Je kunt de werking van je brein vergelijken met spiermassa. Als je minder vaak traint, neemt je spiermassa af. Zo werkt het ook met je hersenen. Deze zijn in de afgelopen twee jaar minder getraind omdat er minder prikkels waren. Hierdoor gaat het filteren van informatie je, nu je leven weer drukker wordt, minder goed af.
Normaal gesproken geeft je brein voorrang aan datgene waar jij aandacht aan geeft en zetten je hersenen een filter over de rest (bijvoorbeeld geluiden, licht, veel mensen).
Maar wat maakt dat prikkels nu meer aanwezig voelen dan ooit? Dat ligt aan het feit dat we willen ‘inhalen’ en veel leuks tegelijk inplannen. Als je hier een ongetraind brein aan toevoegt, snap je waarom jij je overprikkeld voelt. Gelukkig zijn er manieren die je helpen. We noemen er 2.
Zo voorkom je overprikkeling
Heb je een drukke dag voor de boeg? Dan kan aan avondritueel je enorm goed doen. Wist je dat je minder vatbaar voor overprikkeling bent als je de dag ervoor eindigt met een avondritueel? Je kunt dit zien als een warming-up, je bereidt je brein alvast voor op een drukke dag. Supergoed!
Tips voor jouw avondritueel:
- Dim de lichten een uur voordat je gaat slapen;
- Kijk een uur voor het slapen gaan niet meer op een scherm;
- Drink ’s avonds geen koffie meer, maar kies voor kruidenthee;
- Maak een ommetje voordat je naar bed gaat;
- Mediteer of sta stil bij waar je dankbaar voor bent.
Staat je drukke dag voor de deur? Start je dag met ontspanning. Hoe jij je dag start, kan namelijk bepalend zijn voor hoe jij je de rest van de dag voelt. Je herkent het vast wel; heb jij je verslapen, dan lijkt het alsof je de hele dag gehaast blijft. Zo werkt het andersom gelukkig ook.
Tips voor een ontspannen start van je dag:
- Doe een fijne meditatie. Al is het maar 5 minuutjes;
- Geniet bewust van je eerste kop koffie of thee;
- Ga de natuur in, dit heeft zoveel gezondheidsvoordelen. We snappen dat je ’s ochtends waarschijnlijk geen tijd hebt voor een lange boswandeling, maar even een frisse neus halen in je tuin of op je balkon doet ook wonderen. Probeer het maar.
Kijk wat bij jouw dagritme past en ontdek op deze manier wat voor jou werkt. Je brein zal je dankbaar zijn. Vergeet niet; zorg jij goed voor je brein, dan zorgt je brein goed voor jou!
Reflecteer en leer met de gratis Salut-app
Heb je een dag achter de rug waarbij jij je overprikkeld voelde? Geen zorgen, het overkomt de beste! In de Salut-app kun je bijhouden hoe jij je voelt en notities maken. Als je dit elke dag doet, kun je een patroon ontdekken. Zo wordt het je stap voor stap duidelijk waar jij overprikkeld van raakt. Als je dit eenmaal weet, kun je jouw dag aanpassen en bijv. een wandeling inplannen, thuis gaan werken of een afspraak op een drukke plek verplaatsen naar een rustige plek in de natuur. Download de app vandaag nog en neem een kijkje!
Werk aan je gezondheid met de Salut-app
Bronnen
Hersenstichting
Charlotte Labee
