Slaap jij chronisch slecht? Slapeloosheid kan aangeleerd zijn

Eén op de tien Nederlanders heeft last van slapeloosheid. Daarmee is het een van de meest voorkomende psychische klachten in ons land. Er wordt veel onderzoek gedaan naar chronisch slecht slapen.  Maar wat is slapelooshied? Wat doet chronisch slaaptekort met je lijf? En wat werkt er tegen?

Wat is slapeloosheid?

Slapeloosheid is eigenlijk niets meer dan slecht slapen. Het kan zijn dat je daarbij moeilijk in slaap valt en lang wakker ligt, maar ook dat je bijvoorbeeld vaak of veel te vroeg wakker wordt en vervolgens niet meer kunt slapen. Daardoor ontwikkel je op den duur een slaaptekort.

Wat doet slaaptekort met je lichaam?

Iedereen heeft weleens last van slaaptekort. In perioden van stress slapen mensen over het algemeen minder goed en er zijn een heleboel gevolgen van slecht slapen. Overdag voel je je bijvoorbeeld somber, heb je last van vermoeidheid en kun je je minder goed concentreren. Bij ernstig slaaptekort heb je niet alleen een kort lontje, maar kun je zelfs last krijgen van depressies. Ook hebben chronisch slechte slapers een minder goede weerstand en een grotere kans op hart- en vaatziekten en diabetes type 2.

Slaaptekort en je hersenen

Wij doorlopen tijdens het slapen verschillende stadia van slaap. De doezelfase, de kernslaap en de droomslaap. Tijdens de droomslaap (ook wel de REM-slaap genoemd) is ons brein hard aan het werk om indrukken te verwerken en is ons lichaam volledig ontspannen. Vaak dromen we vier of vijf keer. Het is normaal dat je tussendoor even wakker wordt. Als je daarna maar weer (bijna) meteen in slaap kunt vallen. Bij ernstig slaaptekort is het lastiger voor je hersencellen om met elkaar te communiceren. Na een paar nachten slecht slapen is het voor je brein veel moeilijker om te multitasken!

Wat werkt tegen slapeloosheid?

Slaap jij drie dagen per week of meer slecht? En duurt dat al langer dan drie maanden? Dan kun je officieel spreken van slapeloosheid (insomnia) of een chronisch slaaptekort. Slaap inhalen kan eigenlijk niet en dus zijn mensen met last van slapeloosheid vaak ten einde raad en hebben ze alles geprobeerd; van homeopathische middelen tot slaappillen, van yoga tot warme baden.

Maar volgens dit Canadese onderzoek kun je chronisch slaaptekort het beste aanpakken met cognitieve gedragstherapie. Dr. Hans Hamburger, neuroloog en somnoloog, vertelt tegen RTL: ‘Cognitieve gedragstherapie werkt bij 75 tot 80 procent van de patiënten heel goed. De meeste mensen krijgen via de huisarts vaak zomaar slaappillen voorgeschreven. Die werken verslavend en verminderen de klachten vaak niet.’

Let op je gedachten

Tijdens cognitieve gedragstherapie leer je anders omgaan met gedachten. Mensen met slapeloosheid hebben vaak last van herhalende gedachten. Slapeloosheid kan dan aangeleerd gedrag worden en daar kom je moeilijk vanaf. In ieder geval niet met medicijnen. Probeer de oorzaak te achterhalen en die gewoontes te doorbreken door te ontspannen voor het slapen: pak een goed boek, neem een douche of doe een paar ontspanningsoefeningen.

Doe mee aan de Womens Health vs. Fitbit challenge!

Wil jij meer weten over slaap en slapeloosheid? Fitbit heeft in samenwerking met Womens Health een toffe uitdaging: slaap beter in drie weken tijd. Vanaf 18 januari kun je meedoen aan de uitdaging. Je krijgt tips van breinexpert Daphne Feller en neurowetenschapper en slaapexpert Els van der Helm. Ook ga je aan de slag met je ochtend- en avondroutines. Geef je hier op voor de slaap uitdaging!

    1. Deze uitdaging is vooral bedoeld voor mensen die nieuwsgierig zijn naar het hoe en waarom van slaaptekort. Bij problematische slapeloosheid kun je beter langs je huisarts gaan.

Last van slapeloosheid?

De Salut app helpt jou op weg met mini-uitdagingen! Je begint klein, met haalbare doelen. Bijvoorbeeld door je gedachten ‘s avonds te observeren  of door een paar dagen de simpele 4-7-8 ademhalingsoefening te doen. In een paar weken tijd werk je toe naar duurzame gedragsverandering. Benieuwd hoe dat werkt? Download nu onze app.


Werk aan je gezondheid met de Salut app